Dış Aydınlatma Projesi
Dış aydınlatma projesi; meydanların,caddelerin ve sokakların aydınlatılmasında kullanılacak direkler veya gergi telleri hesaba katılarak hazırlanır. Dış aydınlatma projesinde doğru ve verimli bir aydınlatma için aydınlatma araçlarının yer düzlemi üzerinde eşit bir şekilde dağılmaları gerekiyordur. Bunun için de aydınlatma araçları yeterli yükseklikte ve eşit aralıklarla sıralandırılırlar. Dış aydınlatma projesinde noktasal aydınlatma hesabı görüşü uygulanır. Aydınlatma aracının yolun en uç köşesine ulaştırdığı ışık ışını ile sağladığı şiddeti, normalden az olmamalıdır.Bu değerin hesabında yol üzerindeki en uçtaki noktanın ışık kaynağı ile dik ekseni arasında bir açı bulunur. Dış aydınlatma projesinde de aydınlatma aracı ışık eğrisinin bu açıdaki ışık şiddeti alınarak hesaplanır. Dış aydınlatma armatürleri ise ışık dağılımı eğresine göre dörde ayrılır.
Dar Eğrili Armatürler
Bu armatür türünün iç yüzeyi aynalı veya alüminyum reflektörlüdür. Direk yüksekliği büyük olan ve direkler arası uzaklığı küçük olan yerlerde sıklıkla kullanılırlar.Bu tip armatürlerde yatay aydınlatma kuvvetiyle düşey aydınlatma kuvveti zayıf olur. Ayrıca aydınlığın düzgün olması orta seviyede kamaşma yapmaz.
Eğrileri Orta Olan Armatürler
Bu armatür türünün iç yüzeyi emaye kaplıdır. Lamba yüksekliği orta ve lambalar arası yüksekliğin fazla olduğu yerlerde kullanılır. Özellikle fabrika koridorlarında çokça tercih edilmektedir. Yatay ve düşey aydınlatmasıyla aydınlatma düzgünlüğü iyidir.
Eğrileri Geniş Olan Armatürler
Adından da anlaşılacağı üzere bu tarz armatürlerde ışık dağılımı geniştir. Işığı yanlara doğru yayarlar. Bu tip armatürlerde lamba yüksekliği ortadır ve lambalar arası uzaklık büyüktür. Yol,meydan ve kavşak aydınlatmalarında çokça tercih edilirler. Yatay ve düşey aydınlatmasıyla aydınlatma düzgünlüğü iyidir.
Eğrileri Çok Geniş Olan Armatürler
Bu armatürler opal camdan yapılmışlardır ve şekilleri silindiriktir. Bu tarz armatürlerde lamba yüksekliği küçük olmakla birlikte lambalar arası uzaklık ortadır. Özellikle fabrika,park ve pazar gibi yerlerde çokça tercih edilmektedir.Kamaşması yoktur.Yatay ve düşey aydınlatma düzgünlüğü iyidir.
Armatür Çeşitleri
-Yol Armatürleri: Cadde ve sokaklarda kullanılırlar. Cıva buharlı,sodyum buharlı ve metal halinde ampullerin takılabildiği armatürlerdir. Yol durumuna göre uygun yükseklikteki direklere montaj edilir.Dış etkilere dayanıklı maddelerden oluşmaktadır.
-Park ve Bahçe Armatürleri: Direk,mantar ve aplikler olmak üzere üç tipe ayrılırlar. Direk tipi armatürler 2-3 metre arasında değişen boylarla yapılırken,mantar tipi armatürler 50 ila 100 cm boylarında yapılırlar. Mantar tipi armatürler çim ve yürüyüş yollarının aydınlatılmasında kullanılırken, aplikler duvara montaj edilen ve bulundukları alanı aydınlatan armatürlerdir.
-Projektörler: Anıt,spor alanları,meydan ve bina dışı gibi yüksek aydınlık şiddetine ihtiyacı olan yerlerin aydınlatılmasında kullanılır. Zemine veya yüksek direklere takılabilirler. Bu projektörlerde yüksek basınçlı sodyum buharlı,metal halinde ve holojen lambalar kullanılır. Bunlar ışığın bakacağı yöne çeşitli açılarla yönlendirilir.
Dış Aydınlatma Projesinde Dikkat Edilmesi Gereken Faktörler
-Lamba Yüksekliği: Lamba yüksekliğinin büyük alınması, ışığın daha iyi dağılmasına yardımcı olur. Genellikle lamba yüksekliği yok genişliğinden büyük olarak seçilmek zorundadır. Trafik yoğunluğu fazla olan yerlerde yükseklik 10 ila 12 metre olması gerekirken, trafik azlığı olan yerlerde ise 6 ila 8 metre olması gerekiyordur.
-Lambalar Arası Mesafe: Lambalar arası mesafe seçiminde sadece lamba çeşidi ve armatür tipi önemli değildir ayrıca lambalar arası mesafe de çok önemlidir.
-Lambaların Yerleştirilmesi: Akkor flamanlı lambalar, ışık akılarının az ve ömürlerinin kısa olması nedeniyle yol aydınlatmasında tercih edilmemesi gerekiyordur.Yol aydınlatmasında yüksek basınçlı sodyum buharlı lambalar,alçak basınçlı sodyum buharlı lambalar,civa buharlı lambalar ve holojen lambalar kullanılır.